“Nedvojbeno je bio pionir. Svoj je vrhunac dosegao filmom koji odjekuje u mislima onih koji su ga vidjeli još na prvoj projekciji. Mislim pritom na Dva jutra zemlje, film koji ostaje jedan od zaštitnih znakova indijskog filma. Prilično rano u svojoj karijeri Bimal Roy seli u Bombaj i otada je njegov doprinos indijskoj kinematografiji neprocjenjiv.”
– Satyajit Ray
Man alive
Ni čitanje izvrsne, nezaobilazne knjige Bimal Roy:A Man of Silence koju je priredila njegova kći Rinki Bhattacharya, ne otkriva u potpunosti sve aspekte jedne od najznačajnijih figura u istoriji indijskog filma. Iako ova knjiga nije analitička studija, ona ostaje bazična literatura za sve koji se i Bimalom Royem i indijskim filmom žele baviti na iole ozbiljnijem nivou.
Reditelj koji je još za života u svojoj zemlji postao klasik, posve nezasluženo, u vanindijskom svetu, pročuo se kao reditelj “jednog filma” (Dva jutra zemlje) iako se ništa simplifikovanije ne bi moglo tvrditi ni u mnogo benignijim konstelacijama no što je istorijsko pamćenje… Smatraju ga zaslužnim za međunarodni proboj indijskog filma (Kanski filmski festival 1953.godine!), ali je uistinu malo onih koji će krajnje kompetentno dokazati da je praktički inaugurisao modernu indijsku filmsku gramatiku, te revolucionisao indijski film konverzijom pozorišnog u filmski jezik.
Učio je od svog velikog učitelja P.C. Barue koji je po rečima Shyama Benegala “bio uistinu prvi indijski filmski stilist, nepatvoreni autor i modernist”. Bimal Roy mu je bio asistent, i to u najčuvenijom filmu Devdas (1935), i osim brojnih stilskih hommage-a toliko vidljivih u njegovom opusu, njegov Devdas iz 1960. ostaje najvidljivija posveta njegovom filmskom spiritus movensu. P.C.Barua bio je, opet po Benegalovim rečima “fjužn Istoka i Zapada. Dve kulture stapale su se u njegovim filmovima – oni su pre svega bili atraktivni spoj zapadne perspektive i istočnjačkog sekularizma”.
Bimal Roy se rodio 12. jula 1909. godine u Daki, glavnom gradu današnjeg Bangladeša. Godine 1947. prelazi u Indiju. U filmsku industriju stupa kao asistent kamere u New Theatres Pvt. Ltd. Kao reditelj debituje još 1929. godine i taj film, Radio Girl, potpisuje kao B.Roy. No, istinski stvaralački kontinuitet uspostavlja sredinom četrdesetih godina radeći filmove na bengalskom jeziku. Različiti izvori pripisuju mu 26 rediteljskih ostvarenja.
Nova revalorizaciona strujanja pripisuju mu bar desetak esencijalnih filmova. Objektivno, Dva jutra zemlje je film prema kojem se kritika ali i njegove kolege, profesionalci odnose najrespektabilnije. No danas su filmovi poput Devdasa, Madhumati te Nedodirljive (Sujate), “na ogromnoj ceni”. Shyam Benegal, na primer, što je tipično za njegov izoštreni pogled, smatrao je Nevjestu (Parineeta) za Royev najbolji film. U dugom razgovoru sa Rinki Bhattacharyom, isticao je da “u njemu vidi najbolji scenaristički predložak, najbolji Royev mizanscen, ali i film u kojem Roy na najbolji način vodi svoje glumce…”